CoronaVirüs Mektupları... (Gelecekteki Güzel günlere) COVİD-19
Merhabalar,
corona virüs ile tüm dünyanın mücadele ettiği şu süreçte, bugün yaşadıklarımızı geleceğe not bırakmanın hepimiz açısından iyi olacağını düşünüyorum. Hepimiz tüm iletişim araçları aracılığıyla bugün içinde bulunduğumuz durumları, yaşadıklarımızı, tahmini olarak yaşayacaklarımızı geleceğe göndermeliyiz. İleride bu süreci en sağlıklı şekilde hatırlayabilmemiz için bugünden bir şeyler bırakmak gerekiyor.
Örneğin bu yazıyı kaleme aldığım gün 28.03.2020. Dün sağlık bakanlığının açıkladığı verileri buraya kaydederek başlayayım. Sağlık bakanlığı https://covid19.saglik.gov.tr/ isimli web sitesini hizmete açtı ve Türkiye'deki günlük corona virüs vakalarını, test sayılarını, vefat sayısını, yoğun bakımdaki hasta sayısını vs buradan online olarak paylaşmaya başladı. Resimleri inceleyebilirsiniz.
Bir diğer resim de grafik şeklinde hemen onu da ekleyelim;
Resmi verilere göre corona virüse ilk kez Çinin Vuhan kentinde 2019 aralık ayında rastlanmıştı.
Hürriyet gazetesinin şu haberine göre an itibari ile Abd ve İtalya, vaka sayısında virüsün merkez üssü olan Çin'i geride bırakmış görünüyor. Abd'de 85bin civarında vaka tespit edilmiş. Bu bizim aynı tarih itibariyle resmi rakamlara göre 17 katımız falan. Yani dünya ölçeğinde bakınca iyi durumda gibi görünüyoruz.
Gün gün dünyada virüsün nasıl arttığını gösteren şu video grafiği de inceleyebilirsiniz.
İlginçtir bu yazıyı hazırlarken araştırdığım "gün gün koronavirüs vakaları, sayılar, hangi ülkelere sıçradı, neler oldu" vs gibi içeriklere herhangi bir Türkçe içerik olarak erişemedim. Yabancı sitelerde Coronavirus timeline şeklinde bir arama yapınca onlarca güvenilir sitenin böyle bir zaman tüneli araştırması yaptığı gözüme çarptı. Bizim gazeteciler niye böyle bir kayıt tutma, yayımlama ihtiyacı hissetmiyor?
Örnekler; aljaazera , nytimes , cnn , thinkglobalhealth , cnet , nbcnews bunlar basit iki kelimeyle arayarak ulaştığım ingilizce siteler. Bizimkilerde sadece İstanbul İstatistik Ofisi'nin yayınladığı bir video grafik var o kadar.
Türkçe olarak ufak bir araştırmayla bulabildiğim en eski tarihli yazı (uğraşarak daha eskisi de bulunabilir tabii ki) 9 ocak 2020 tarihine ait. dw.com sitesindeki içeriktir. Haber başlığı şu şekilde "Çin'de 59 kişide görülen salgın hastalığa daha önce rastlanılmayan bir corona virüsünün yol açmış olabileceği belirtildi."
Daha önce ortaya çıkmış olan sars virüsü benzeri bir salgından endişe edildiği ifade edilmiş. Henüz can kaybının olmadığı bildirilmiş. Çin hükümeti ayrıntı vermekten kaçınıyormuş. O sıralarda.
Aynı habere göre bu nokta önemli "Dünya Sağlık Örgütü (WHO) uzmanları da perşembe günü Pekin'de yaptıkları açıklamada Çinli uzmanların tespitine göre hastalığın insanlardan insana bulaşmasının zor olduğunu belirttiler."
Ne düşünüyorsunuz bu konuda? Dünya sağlık örgütü uzmanlarının daha hakkında hiçbir bilgi sahibi olmadıkları bir konuda böyle önemli bir açıklamayı fütursuzca yapmış olmaları ne anlama gelir?
Aynı zamanda Abd pekin büyük elçiliği vatandaşlarına seyahat uyarısında bulunurken Dünya Sağlık Örgütü böyle bir uyarıda da bulunmamış.
Aynı gazetenin 9 gün sonraki haberinde ise hastalığın yayılması konusunda insandan insana geçişin hala tartışmalı olduğu ifade ediliyor.
İncelediğim haberlere göre çin muhtemelen hastalığın yayılma seyri konusunda dünyaya doğruları söylemedi. Türkiye gibi 80 milyonluk bir ülkede bile hastalığın yayılma biçimi, belirtileri vs çoğu durumu bilindiği halde 10-15 gün gibi bir sürede 5.600 civarında seyrediyor. 1 milyardan fazla nüfusu bulunan bir ülkede 10 günde toplam enfekte sayısının 220 olarak belirtilmesi muhtemelen kuyruklu yalan olmalı.
Amerikaya sıçradığı tarih 21.01.2020 olarak görünüyor. Aynı habere göre insandan insana bulaştığı da tespit edilmiş. Bu da önemli bir gelişme.
23.01.2020 tarihli başka bir habere göre Dünya sağlık örgütü Direktörü Çin dışında başka bir ülkede virüsün insandan insana geçtiği konusunda bir kanıt bulunmadığını, bu nedenle uluslararası alanda acil durum ilan edilmediğini ifade etti.
Görüldüğü gibi dünya sağlık örgütü WHO ocak ayı bitmek üzereyken hala insandan insana bulaş olmadığı konusunda kararlı bir duruş sergiliyor.
Virüsün Avrupa'ya ilk ke ulaştığı tarih 24.01.2020, ilk ulaştığı ülke ise Fransa. Kaynak kaynak2 kaynak3
Aynı tarihte Çin'de tespit edilen vaka sayısı 900 olarak ifade ediliyor. Düşünsenize ilk kez aralık ayında Çin'in Vuhan kentinde tespit edilmiş bir hastalık, neredeyse 50 günde 900 kişiye bulaşmış. Sadece Türkiye ile karşılaştırarak bile bunun düpedüz yalan olduğu söylenebilir. Çünkü uzun bir süre bunun insandan insana bulaşmadığı kanısı hakimdi ve önlemler de bu kanıya uygun olarak alınmıştı.
Virüs Almanya'ya ulaşmış. Bavyera'da tespit edilmiş. 28.01.2020 aynı tarihte çindeki vaka sayısı 4.500. Yani 4 günde 5 katına çıkmış vaka sayısı. Kaynak
Dünya sağlık örgütü 30.01.2020 tarihinde Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu ilan ediyor. Kaynak kaynak2
"Dünya Sağlık Örgütü Perşembe akşamı merkezi Cenevre'de düzenlendiği olağanüstü oturum sonrası virüsle ilgili olarak "Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu" ilan etti."
Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum kararı aldığı tarih itibariyle genel olarak bir göz gezdirildiğinde virüsün dünyanın önemli merkezlerinin çoğuna çoktan ulaştığı rahatça görülebilir.
Bu arada dünyada en çok tartışılan konulardan biri de Maske takmak virüsten korur mu? şeklindeydi.
Mesela Fransa ülkedeki tüm maske stoklarına el koyduğunu bildirmiş. Kaynak kaynak2
Fransa okulları tatil ediyor: "Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, koronavirüs salgınının hızını kesebilmek amacıyla Pazartesi gününden itibaren ülke genelindeki bütün kreş, ilkokul ve üniversitelerin "İkinci bir karara kadar" tatil edildiğini duyurdu. Perşembe akşamı Fransa halkına televizyondan seslenen Macron, "koronavirüs pandemisi Fransa'nın son asırda yaşadığı en feci sağlık krizidir" dedi. " kaynak (Ayrıca bu kaynakta alınan bir dizi başka önlem de bulunuyor)
Avrupa'da birçok ülkede sokağa çıkma yasağı uygulanıyor. Askerler şehir merkezlerinde polislere yardım ediyor. Sürecin yönetimine katkı sunuyor.
28.03.2020 tarihli bir habere göre de virüs Belçika'da insandan hayvana bulaşmış durumda.
Sağlık Bakanı Fahrettin KOCA 11 mart 2020 tarihinde tespit edildi açıklaması yaptı.
Bu durum, içten içe bize bulaşmayacak galiba şeklindeki romantik bakış açımızı derinden sarsmıştı. Gecenin bir yarısı ülkenin sağlık bakanı canlı yayında bu durumu açıklıyordu. Korku filmi tadındaydı. İlk başta yine ciddiye almamayı tercih ettik millet olarak. Ama yavaş yavaş biz de bu sürece adapte olacaktık.
Evet 11 martta ilk vakanın tespitinin ardından 12 martta Beştepe'de yapılan toplantı sonrası okulların tatil edilmesi kararı çıkmıştı. Bu tutum belki de insanların ilk başta hissetmediği korku ve paniği yüksek seviyelere çıkardı. Okulların bu şekilde kapatıldığı en azından son 20 yılda pek denk gelinmiş bir durum değildi.
Haberler peş peşe gelmeye devam ediyordu.
16 mart tarihinde diyanet işleri başkanı cemaatle cuma ve vakit namazlarının kılınmayacağını bildiriyor. Kaynak 13 Mart tarihinde ise Almanya zaten virüs sebebiyle cuma namazlarını yasaklamıştı.
21.03.2020 tarihine gelindiğindeyse 65 yaş ve üzeri vatandaşlarla kronik rahatsızlığı olan vatandaşlara sokağa çıkma yasağı getirildi. Bir gün sonra da bu yasağın istisnaları belirlenerek yayınlandı.
Türkiyede EBA aracılığıyla uzaktan eğitim sistemi devreye alındı. Birçok aksaklık meydana geldi. Henüz sistem tam oturmuş değil, ne zaman tam verim alınabilir ya da gerçekten verim alınabilir mi bunu zaman gösterecek.
Türkiye'de koronavirüse yakalanan ünlüler de oldu. Fatih Terim, Abdürrahim Albayrak, Burak Akkul (Çok gezenti) Burak Bey'in koronayı yendiği bilgisi de haberde mevcut. Geçmiş olsun şimdiden hepsine.
27.03.2020 tarihinde Türkiye'de ilk kez bir ilin koronavirüs vaka sayısı açıklandı Zonguldak
Dünya genelinde daha önce az rastlanmış bir salgınla mücadele ediliyor. Şu an hastaneler yetersiz kalıyor haberleri her yerden gelmeye başladı. Sahra hastaneleri, açık hava müdahale merkezleri kuruluyor, spor salonları hastaneye dönüştürülüyor, meydanlar, fuar merkezleri yoğun bakım ünitesi haline getiriliyor.
Ekonomik sonuçları muhtemelen çok yüksek olacak. Bu virüs atlatıldığı zaman belki de tüm dünyanın yaşayış biçimi değişmiş olacak. TLC'deki temizlik hastası abiler ablalar eminim evde göbek atıyorlardır.
Türkiye'de 2 haftadır ücretsiz izin verilerek evine gönderilen insan sayısı giderek artış gösteriyor. Hükümet sendikaların "ücretsiz izin dayatmasına yasak getirilsin" şeklindeki taleplerini şimdilik görmezden geliyor.
Şu ana kadar alınan ekonomik önlemler bir yüzdeye vurulacak olursa %90 civarında işveren merkezli. İşçi için henüz ne yapılacağı belirsiz.
Suriyedeki iç savaş, idlib, sınırlara dayanmış olan suriyeliler vs gibi konuların lafı bile geçmiyor. Sanki suriyede her şey durmuş gibi.
Herkes mümkün olduğunca evlerine kapanıyor. Akşam 21'den sonra bakkal ve marketler kapalı.
Temel gıda maddelerine erişimde şu an bir problem söz konusu değil. Anlık yetersizlikler oluyor fakat sonra tekrar eksiklik gideriliyor. Yani, yok kalmadı, gelmeyecek gibi durumlar yok.
Herkesin içinde virüsü atlatacağımıza dair kuvvetli bir inanç var. Ama eminim ki haberlerde bu sürecin 1,5 - 2 yıl sürebileceği gibi konuşmaların geçmesi hepimizi tedirgin ediyor.
Bakalım sonu nereye varacak.
Bu mektupları özel durumlar geliştikçe artırmayı planlıyorum.
Okuduğunuz için teşekkür ederim..
Esen kalın.
corona virüs ile tüm dünyanın mücadele ettiği şu süreçte, bugün yaşadıklarımızı geleceğe not bırakmanın hepimiz açısından iyi olacağını düşünüyorum. Hepimiz tüm iletişim araçları aracılığıyla bugün içinde bulunduğumuz durumları, yaşadıklarımızı, tahmini olarak yaşayacaklarımızı geleceğe göndermeliyiz. İleride bu süreci en sağlıklı şekilde hatırlayabilmemiz için bugünden bir şeyler bırakmak gerekiyor.
Örneğin bu yazıyı kaleme aldığım gün 28.03.2020. Dün sağlık bakanlığının açıkladığı verileri buraya kaydederek başlayayım. Sağlık bakanlığı https://covid19.saglik.gov.tr/ isimli web sitesini hizmete açtı ve Türkiye'deki günlük corona virüs vakalarını, test sayılarını, vefat sayısını, yoğun bakımdaki hasta sayısını vs buradan online olarak paylaşmaya başladı. Resimleri inceleyebilirsiniz.
 |
| 27 Mart 2020 itibariyle ülkemizdeki son corona virüs durumunu gösterir resim 1 |
Bir diğer resim de grafik şeklinde hemen onu da ekleyelim;
 |
| 27 Mart 2020 itibariyle ülkemizdeki son corona virüs durumunu gösterir grafik 1 |
Peki bugüne kadar neler oldu? Şu an durum ne?
Resmi verilere göre corona virüse ilk kez Çinin Vuhan kentinde 2019 aralık ayında rastlanmıştı.
Hürriyet gazetesinin şu haberine göre an itibari ile Abd ve İtalya, vaka sayısında virüsün merkez üssü olan Çin'i geride bırakmış görünüyor. Abd'de 85bin civarında vaka tespit edilmiş. Bu bizim aynı tarih itibariyle resmi rakamlara göre 17 katımız falan. Yani dünya ölçeğinde bakınca iyi durumda gibi görünüyoruz.
Gün gün dünyada virüsün nasıl arttığını gösteren şu video grafiği de inceleyebilirsiniz.
İlginçtir bu yazıyı hazırlarken araştırdığım "gün gün koronavirüs vakaları, sayılar, hangi ülkelere sıçradı, neler oldu" vs gibi içeriklere herhangi bir Türkçe içerik olarak erişemedim. Yabancı sitelerde Coronavirus timeline şeklinde bir arama yapınca onlarca güvenilir sitenin böyle bir zaman tüneli araştırması yaptığı gözüme çarptı. Bizim gazeteciler niye böyle bir kayıt tutma, yayımlama ihtiyacı hissetmiyor?
Örnekler; aljaazera , nytimes , cnn , thinkglobalhealth , cnet , nbcnews bunlar basit iki kelimeyle arayarak ulaştığım ingilizce siteler. Bizimkilerde sadece İstanbul İstatistik Ofisi'nin yayınladığı bir video grafik var o kadar.
Türkçe olarak ufak bir araştırmayla bulabildiğim en eski tarihli yazı (uğraşarak daha eskisi de bulunabilir tabii ki) 9 ocak 2020 tarihine ait. dw.com sitesindeki içeriktir. Haber başlığı şu şekilde "Çin'de 59 kişide görülen salgın hastalığa daha önce rastlanılmayan bir corona virüsünün yol açmış olabileceği belirtildi."
Daha önce ortaya çıkmış olan sars virüsü benzeri bir salgından endişe edildiği ifade edilmiş. Henüz can kaybının olmadığı bildirilmiş. Çin hükümeti ayrıntı vermekten kaçınıyormuş. O sıralarda.
Aynı habere göre bu nokta önemli "Dünya Sağlık Örgütü (WHO) uzmanları da perşembe günü Pekin'de yaptıkları açıklamada Çinli uzmanların tespitine göre hastalığın insanlardan insana bulaşmasının zor olduğunu belirttiler."
Ne düşünüyorsunuz bu konuda? Dünya sağlık örgütü uzmanlarının daha hakkında hiçbir bilgi sahibi olmadıkları bir konuda böyle önemli bir açıklamayı fütursuzca yapmış olmaları ne anlama gelir?
Aynı zamanda Abd pekin büyük elçiliği vatandaşlarına seyahat uyarısında bulunurken Dünya Sağlık Örgütü böyle bir uyarıda da bulunmamış.
Aynı gazetenin 9 gün sonraki haberinde ise hastalığın yayılması konusunda insandan insana geçişin hala tartışmalı olduğu ifade ediliyor.
İncelediğim haberlere göre çin muhtemelen hastalığın yayılma seyri konusunda dünyaya doğruları söylemedi. Türkiye gibi 80 milyonluk bir ülkede bile hastalığın yayılma biçimi, belirtileri vs çoğu durumu bilindiği halde 10-15 gün gibi bir sürede 5.600 civarında seyrediyor. 1 milyardan fazla nüfusu bulunan bir ülkede 10 günde toplam enfekte sayısının 220 olarak belirtilmesi muhtemelen kuyruklu yalan olmalı.
Amerikaya sıçradığı tarih 21.01.2020 olarak görünüyor. Aynı habere göre insandan insana bulaştığı da tespit edilmiş. Bu da önemli bir gelişme.
23.01.2020 tarihli başka bir habere göre Dünya sağlık örgütü Direktörü Çin dışında başka bir ülkede virüsün insandan insana geçtiği konusunda bir kanıt bulunmadığını, bu nedenle uluslararası alanda acil durum ilan edilmediğini ifade etti.
Görüldüğü gibi dünya sağlık örgütü WHO ocak ayı bitmek üzereyken hala insandan insana bulaş olmadığı konusunda kararlı bir duruş sergiliyor.
Virüsün Avrupa'ya ilk ke ulaştığı tarih 24.01.2020, ilk ulaştığı ülke ise Fransa. Kaynak kaynak2 kaynak3
Aynı tarihte Çin'de tespit edilen vaka sayısı 900 olarak ifade ediliyor. Düşünsenize ilk kez aralık ayında Çin'in Vuhan kentinde tespit edilmiş bir hastalık, neredeyse 50 günde 900 kişiye bulaşmış. Sadece Türkiye ile karşılaştırarak bile bunun düpedüz yalan olduğu söylenebilir. Çünkü uzun bir süre bunun insandan insana bulaşmadığı kanısı hakimdi ve önlemler de bu kanıya uygun olarak alınmıştı.
Virüs Almanya'ya ulaşmış. Bavyera'da tespit edilmiş. 28.01.2020 aynı tarihte çindeki vaka sayısı 4.500. Yani 4 günde 5 katına çıkmış vaka sayısı. Kaynak
Dünya sağlık örgütü 30.01.2020 tarihinde Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu ilan ediyor. Kaynak kaynak2
"Dünya Sağlık Örgütü Perşembe akşamı merkezi Cenevre'de düzenlendiği olağanüstü oturum sonrası virüsle ilgili olarak "Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu" ilan etti."
 |
| Daha önce WHO tarafından ilan edilmiş Acil Durumlar(5 adet, ebola için iki kez) |
Bu arada dünyada en çok tartışılan konulardan biri de Maske takmak virüsten korur mu? şeklindeydi.
Mesela Fransa ülkedeki tüm maske stoklarına el koyduğunu bildirmiş. Kaynak kaynak2
Fransa okulları tatil ediyor: "Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, koronavirüs salgınının hızını kesebilmek amacıyla Pazartesi gününden itibaren ülke genelindeki bütün kreş, ilkokul ve üniversitelerin "İkinci bir karara kadar" tatil edildiğini duyurdu. Perşembe akşamı Fransa halkına televizyondan seslenen Macron, "koronavirüs pandemisi Fransa'nın son asırda yaşadığı en feci sağlık krizidir" dedi. " kaynak (Ayrıca bu kaynakta alınan bir dizi başka önlem de bulunuyor)
Avrupa'da birçok ülkede sokağa çıkma yasağı uygulanıyor. Askerler şehir merkezlerinde polislere yardım ediyor. Sürecin yönetimine katkı sunuyor.
28.03.2020 tarihli bir habere göre de virüs Belçika'da insandan hayvana bulaşmış durumda.
Peki Türkiye'de neler oldu?
Sağlık Bakanı Fahrettin KOCA 11 mart 2020 tarihinde tespit edildi açıklaması yaptı.
Bu durum, içten içe bize bulaşmayacak galiba şeklindeki romantik bakış açımızı derinden sarsmıştı. Gecenin bir yarısı ülkenin sağlık bakanı canlı yayında bu durumu açıklıyordu. Korku filmi tadındaydı. İlk başta yine ciddiye almamayı tercih ettik millet olarak. Ama yavaş yavaş biz de bu sürece adapte olacaktık.
Evet 11 martta ilk vakanın tespitinin ardından 12 martta Beştepe'de yapılan toplantı sonrası okulların tatil edilmesi kararı çıkmıştı. Bu tutum belki de insanların ilk başta hissetmediği korku ve paniği yüksek seviyelere çıkardı. Okulların bu şekilde kapatıldığı en azından son 20 yılda pek denk gelinmiş bir durum değildi.
Haberler peş peşe gelmeye devam ediyordu.
16 mart tarihinde diyanet işleri başkanı cemaatle cuma ve vakit namazlarının kılınmayacağını bildiriyor. Kaynak 13 Mart tarihinde ise Almanya zaten virüs sebebiyle cuma namazlarını yasaklamıştı.
21.03.2020 tarihine gelindiğindeyse 65 yaş ve üzeri vatandaşlarla kronik rahatsızlığı olan vatandaşlara sokağa çıkma yasağı getirildi. Bir gün sonra da bu yasağın istisnaları belirlenerek yayınlandı.
Türkiyede EBA aracılığıyla uzaktan eğitim sistemi devreye alındı. Birçok aksaklık meydana geldi. Henüz sistem tam oturmuş değil, ne zaman tam verim alınabilir ya da gerçekten verim alınabilir mi bunu zaman gösterecek.
Türkiye'de koronavirüse yakalanan ünlüler de oldu. Fatih Terim, Abdürrahim Albayrak, Burak Akkul (Çok gezenti) Burak Bey'in koronayı yendiği bilgisi de haberde mevcut. Geçmiş olsun şimdiden hepsine.
27.03.2020 tarihinde Türkiye'de ilk kez bir ilin koronavirüs vaka sayısı açıklandı Zonguldak
Dünya genelinde daha önce az rastlanmış bir salgınla mücadele ediliyor. Şu an hastaneler yetersiz kalıyor haberleri her yerden gelmeye başladı. Sahra hastaneleri, açık hava müdahale merkezleri kuruluyor, spor salonları hastaneye dönüştürülüyor, meydanlar, fuar merkezleri yoğun bakım ünitesi haline getiriliyor.
Ekonomik sonuçları muhtemelen çok yüksek olacak. Bu virüs atlatıldığı zaman belki de tüm dünyanın yaşayış biçimi değişmiş olacak. TLC'deki temizlik hastası abiler ablalar eminim evde göbek atıyorlardır.
Türkiye'de 2 haftadır ücretsiz izin verilerek evine gönderilen insan sayısı giderek artış gösteriyor. Hükümet sendikaların "ücretsiz izin dayatmasına yasak getirilsin" şeklindeki taleplerini şimdilik görmezden geliyor.
Şu ana kadar alınan ekonomik önlemler bir yüzdeye vurulacak olursa %90 civarında işveren merkezli. İşçi için henüz ne yapılacağı belirsiz.
Suriyedeki iç savaş, idlib, sınırlara dayanmış olan suriyeliler vs gibi konuların lafı bile geçmiyor. Sanki suriyede her şey durmuş gibi.
Herkes mümkün olduğunca evlerine kapanıyor. Akşam 21'den sonra bakkal ve marketler kapalı.
Temel gıda maddelerine erişimde şu an bir problem söz konusu değil. Anlık yetersizlikler oluyor fakat sonra tekrar eksiklik gideriliyor. Yani, yok kalmadı, gelmeyecek gibi durumlar yok.
Herkesin içinde virüsü atlatacağımıza dair kuvvetli bir inanç var. Ama eminim ki haberlerde bu sürecin 1,5 - 2 yıl sürebileceği gibi konuşmaların geçmesi hepimizi tedirgin ediyor.
Bakalım sonu nereye varacak.
Bu mektupları özel durumlar geliştikçe artırmayı planlıyorum.
Okuduğunuz için teşekkür ederim..
Esen kalın.
Yorumlar
Yorum Gönder
Düşüncelerinizi akıcı ve anlaşılır bir dille ifade etmeye özen gösteriniz. Küfür ve kötü söz kullanmayınız.